NOTISIA

Tenente Jenerál Abertura Kopa Navál, Husu Joventude Sira Kria Paz No Estabilidade

Hera, Dili, 06 Janeiru 2025.
Xefe Estadu Maiór Jenerál Forsa Defeza Timor-Leste, Tenente Jenerál Domingos Raul "FALUR RATE LAEK", abertura Kopa Navál, husu ba joventude sira kria paz no estabilidade iha sosiedade nia leet.
"Ohin abertura kopa Navál oinsá prepara imi sai joven ne'ebé hadomi bola no balun sai forsa atu nune’e ita bele kria paz no estabilidade iha Sosiedade nia leet tanba jogu ne'e iha manan no lakon tanba manan mós vitoria lakon mós ho vitória tanba lakon atu aprende jogu tuir mai bele hetan tatíku ne'ebé di'ak".
Subliña tan katak, ita hotu mai iha ne'e siknifika ita fó ita nia solidaridade ba ita nia Componente Navál tanba tristeza boot ita nia Forsa Armada liu-liu Componente Navál hasoru tanba ohin ita hotu nia prezensa ne'e hanesan jestu solidaridade ba ita nia aman no maun sira.
Iha sikun seluk Komadante Componente Navál Comodoro Higino das Neves, afirma kopa Navál la estabelese hanesan  iha tinan kotuk liu ba tanba servisu barak.
"Ohin ita realiza fali kopa Navál ho prezensa Sua Selensia Xefe Estadu Maiór Jenerál F-FDTL sei motiva ami liu-liu Juventude sira tanba kopa Navál nia objetivu laos atu manan ka lakon maibé nia objetivu atu halibur joventude iha Timor laran tomak atu mai partisipa iha kopa ida ne'e atu kuiñese malu kria relasaun amizade entre pesoál ba malu no fahe mós esperiénsia abilidade ne'ebé imi iha atu utiliza iha kampu laos atu tuku malu no rai odi vingansa ba malu iha kampu maibé hatudu imi nia skíll no esperiénsia ba malu.
Iha fatin hanesan Prezidente Komisaun Kopa Naval Capitaun Tanente, Rosario Alves da Cruz, dehan kada tinan sempre realiza kopa Navál ne'ebé preve iha matris anuál hodi komemora ezisténsia Componente Navál nian.
"Kopa Navál sai ona simbolu relasionamentu entre Forsa Armada ho komunidade liu-liu hakbiit talentu ba ita nia Juventude sira nian atu kria paz iha komunidade nia leet."
Husu ba Klube 17 ne'ebé mak iha talentu no determinasaun ho mai kompete iha kopa Navál ida ne'e katak espiritu Desportiva prevalaza iha kada jogu atraves devosaun no respeitu nomós disiplina ba kopa Navál, hakotu nia.
Iha abertura loke ho jogu primeiru husi FC Abafu kontra FC Fatusa ho skor 3-1.
Média F-FDTL
 

Tenente Jeneral Abertura Semináriu Ba Selebrasaun Aniversáriu Transformasaun FALINTIL Ba F-FDTL.

Dili, Auditórium Kuartel Jenerál, 01 Fevereiru 2025.

Xefi Estadu Maior Jenerál FALINTIL-FDTL, Tenente Jenerál Domingos Raul Falur Rate Laek, abertura semináriu ho tema "24 ANOS APÓS A TRANSFORMAÇÃO DAS FALINTL-FDTL QUE MISSÕES DEVEM SER PRIORITÁRIAS FACE À REALIDADE DO PAÍS E AOS NOVOS DESAFIOS DE SUGURANÇSA ESPECIALMENTE NO ÂMBITO REGIONAL" ba selebrasaun aniversáriu transformasaun FALINTIL ba FALINTIL-FDTL, loron 2 fevereiru 2025 nian ba dala-24.

Iha abertura ne'e Tenente Jenerál Falur Rate Laek, ható benvindu, maiória iha ne'e intelektuál, akadémiku, dirijente no figura importante sira iha ita-nia rain.

Ita haksolok atu haree katak, hafoin dékada rua restaurasaun ba ita-nia independensia, ita iha ema barak ne'ebé edukadu, formadu, liu-liu iha ambiente hakmatek iha-neʼebé ema hotu livre atu hala'o sira-nia knaar.

Ita hotu iha devér morál no responsavél atu servisu iha forma integrada, hodi tau hamutuk ita-nia esforsu sira hodi garante pás no estabilidade, hodi bele implementa ajenda dezenvolvimentu ne'ebé Governu lansa.

Ita hotu iha ne' e iha kompromisu ba medida sira ne'ebé harii konfiansa, maibé tenke hatudu mós ita nia kompromisu nasionál atu servisu hamutuk hodi hasoru dezafiu sira iha sékulu XXI nian, no mós partikularmente kona-bá ita-nia asuntu internu.

Semináriu ohin nian fó hanoin mai ita katak seguransa no defeza loloos tenke hahú husi uma laran, tanba ne'e mak ohin ita iha ne'e atu diskute no buka ideia inovativu sira hodi servisu hamutuk.

Semináriu ida hanesan ohin konstitui oportunidade exelente atu hasa'e komprensaun iha área lubuk ida, nune'e mós oportunidade úniku atu hasa'e komprensaun entre defeza, seguransa no sosiedade sivil, atu nune'e bele komprende di'ak liután oinsá dezeña politika públika ne'ebé di'ak liután.

Hodi diskute ita-nia hanoin resiproku sira no fahe ita-nia esperiénsia no komprensaun hodi identifika área sira aplikasaun Forsa Armada.

Ha'u hein katak semináriu ohin nian sei hatán ba pergunta fundamental sira kona-ba oinsá parseria sira bele ajuda harii, dezenvolve no sustenta forsa armada sira hodi hatán ba dezafiu sira seguransa ne'ebé kompleksu ne'ebé forma ita-nia ambiente zafiratejiku, tuir misaun Forsa Armada nian ne'ebé estipula tiha ona tha Konstituisaun, tuir mai tha Lei Seguransa Nasional, no iha Lei Defeza Nasional.

Ida-ne'e importante tebes bainhira ita ezamina koletivamente, opera atu asegura seguransa ba ita-nia Nasaun nia interese no proteje ita-nia soberania.

Ita bele harii nasaun ida ne'ebé seguru no prósperu iha ita nia rejiaun liu husi komprensaun ne'ebé fahe kona-ba dezafiu sira, interese komún síra, no harii entendimentu sira ne'ebé reziliente ba dame no prosperidade.

Importánsia boot husi parseria hodi atinji objetivu sira mak hanesan, Envolvimentu entre forsas armadas, forsas seguransa no sosiedade sivil, grupus artes marsiais hodi tulun harii entendimentu ba malu, Kria reziliensia no forsa hodi tulun malu, Manutensaun ba orden ida ne'ebé bazeia ba regra.

Medida sira ne'e hala'o papél fundamentál iha estrutura kreximentu ida ne'ebé parseiru hotu-hotu hetan benefisiu.

Envolvimentu, liu husi atividade kolaborativu sira, sei ajuda ita atu komprende ita-nia ambiente estratéjiku hodi hatán ba dezafiu komún sira ne'ebé ha'u temi antes.

Hodi kria parseria seguransa nian ne'ebé ativu no efetivu no estabelese relasaun sira, ita kria arkitetura seguransa ne'ebé forte, ne'ebé fornese seguransa ba ita-nia sidadaun sira. Ho nune'e, aprofunda ita-nia kompromisu prátíku sira mak kontinua sai interese vital.

Ita tenke hapara influénsia sira ne'ebé fo risku ba destabilizasaun no serbisu hamutuk atu avansa no aproveita oportunidade sira ba dame no prosperidade ba ita-nia sidadaun sira.Hakotu Tenente Jeneral Falur Rate Laek.

Média F-FDTL

 

Tenente Jenerál F-FDTL partisipa serimónia loron Aniversáriu TNI

Tenente Jenerál F-FDTL partisipa serimónia loron Aniversáriu TNI nian ba dala 79 Iha Monas, Jakarta.
Jakarta 05/10/2024, Xefe Estadu Maior Jenerál FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Tenente Jenerál Domingos Raúl ‘FALUR RATE LAEK’ partisipa iha serimónia loron aniversáriu Tentara Nasionál Indonézia (TNI) nian ba dala hitu nulu resin sia (79).
Aniversáriu Tentara Nasionál Indonézia (TNI) ba dala 79 ne’e komomera iha Kampu Kruz Monumentu Nasionál (Monas) Jakarta, 05/10/2024 sábadu semana ne’e no lidera diretamente hosi Prezidente Repúblika Indonézia Joko Widodo nu’udar inspetór ba serimónia, enkuantu soldadu hamutuk 100.000 maka tuir parada Militár, hosi dimensaun tolu no komanda hosi Major Jenerál Djon Afriandi nia maka sai hanesan komandante Parada Militár ba serimónia refere.
Média F-FDTL

Tenente Jenerál Falur halo enkontru ASEAN Multilateral Entre Ministerial

Singapura, 30 Maiu 2025

 

Xefe Estadu Maior Jenerál FALINTIL – Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Tenente Jenerál Domingos Raúl “FALUR RATE LAEK” halo enkontru ASEAN Multilateral entre Ministerial, Iha Shangri-La Hotel.

Timor-Leste tenki halo kooperasaun ho nasaun barak iha mundu ne’e, relasaun entre eropa no ASEAN iha mundu ne’ebé maka nakonu ho krize hanesan ita hotu hatene Ukraina ho Rusia, no nia sita mós kona-ba Taiwan, saida maka sei akontese karik wainhira china invade Taiwan.

Tenente Jenerál mós Sita tan katak Filipina nia rai balun iha tasi china sul ne'e china hadau, importante liu maka ne’e ita sei oho rasik ita nia kredibilidade iha mundu internasionál wainhira ita abandona konflitu sira ne’ebé maka akontese iha mundu ne’e, ezemplu konflitu iha gaja sekuandu ita la tau matan ita abandona tia deit konflitu ida ne’e maka ita sei lakon ita nia kredibilidade.

Nia mós kolia kona-bá mundu ne’ebé fahe ba divizaun ou iha nasaun super power rua ne’e maka hanesan Amerika ho China iha parte ekonomi, prezidenti Fransa mós kolia kona-bá oinsa atu prezerva Pás no Estabilidade wainhira china no estadus unidus amerika konpete ba malu atu sai sé maka atu domina iha mundu ida ne’e. Fransa hakarak koopera ho nasaun seluk, Jeralmente nia kolia kona-bá oinsa atu mantein estabilidade iha eropa no mós iha indo-pasifik.

 

Média F-FDTL

Aze Silva

Tenente Jenerál FALUR RATE LAEK Lori Instituisaun FALINTIL-FDTL nia naran Hato’o Sentidu Kondolénsia Profunda ba Família Saudoza Maria Olandina Isabel Caeiro Alves

Kontaktu Ami

Ave. Nicolao Lobato, Fatuhada
Comoro, Dili, Timor-Leste

Tel: +670 78156312
Email: info@fdtl.mil.tl